Φθινοπωρινό Καλλιτεχνικό Εργαστήριο 22/10 - 13/11/2014
Εισαγωγή
Το εργαστήριο επικεντρώνεται στους τρόπους εφαρμογής της φωτογραφίας στην κοινωνιολογική έρευνα του χώρου. H πολυδιάστατη έννοια του χώρου απαιτεί σήμερα τη μελέτη και τη συγχώνευση διαφορετικών μεθόδων και προσεγγίσεων που λαμβάνουν υπ’οψιν όλες τις αισθήσεις. Η προσέγγιση αυτή αποσκοπεί σε μία αντίληψη του χώρου όχι ως σταθερό και αμετάβλητο αλλα ως συνεχώς μεταβαλλόμενο απο τις αμέτρητες κοινωνικές, φυσικές, οικονομικές, πολιτικές κ.ο.κ.. αλλαγές που τον διαμορφώνουν.
Παράλληλα, η ευρεία διάδοση και χρήση της εικόνας έχει επαναπροσδιορίσει το ρόλο της ο οποίος απέχει πια από αυτόν της απλής εικονογράφισης ενός κειμένου. Η φωτογραφία αναγνωρίζεται πλέον στην επιστημονική έρευνα, ειδικά σε τομείς όπως η κοινωνιολογία και η ανθρωπολογία, ως μεθοδολογικό εργαλείο ισάξιο με τη θεωρία. Γεγονός που υπογραμμίζει την ικανότητα της εικόνας να παράγει γνώση απο μόνη της, και πάνω απ’όλα, την ανάγκη να καταλάβουμε και να διαχειριστούμε σωστά τους πολύπολοκους και διαφορετικούς τρόπους που διαθέτει.
Πως λοιπόν μπορουμε με την φωτογραφία να ερευνήσουμε τους μετασχηματισμούς του χώρου στην Ελλάδα της κρίσης; Πως μπορούμε να καταθέσουμε την δική μας φωτογραφική αφήγηση αποφεύγοντας τις γραφικές εικονογραφίσεις και έτσι να συνεισφέρουμε στην κατανόηση όλων αυτών των μεγάλων αλλαγών;
Μεθοδολογία
Το πρώτο μέρος θα είναι μία εισαγωγή στην κοινωνιολογική ανάλυση του χώρου μέσα από μία επιλογή θεωρητικών κειμένων που εξετάζουν πως οι εκάστοτε κοινωνικές/οικονομικές/πολιτικές συνθήκες, οι αισθήσεις μας, το φυσικό περιβάλλον, το φύλο, η θρησκεία, η κοινωνική θέση/τάξη και άλλα πολλά, συνθέτουν –παράγουν κατα τον Lefebvre– συνεχώς το χώρο.
Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται στους λόγους και στους τρόπους της εφαρμογής της φωτογραφίας στην κοινωνιολογική έρευνα του (αστικού) χώρου. Θα συζητήσουμε τις δουλειές διαφορετικών φωτογράφων του εξετάζοντας, μεταξύ άλλων, τη σημασία του υποκειμένου (δηλαδή του φωτογράφου) και το ρόλο που παίζει στην διαμόρφωση του χώρου και στην απεικόνιση του.
Οι συμμετέχοντες θα καλεστούν να δημιουργήσουν μία ενότητα φωτογραφιών με θέμα μία περιοχή της Αθήνας που βιώνει έντονες κοινωνικές ανακατατάξεις λόγω της κρίσης. Όπως για παράδειγμα οι αλλαγές στην ανθρωπογεωγραφία του κέντρου: εγκατάσταση ξένων μεταναστών/εγκατάλειψη απο Έλληνες κατοίκους και η μετακίνηση τους σε προάστεια, οι διαταραχές, η πρωτόγνωρη βία και ανέχεια, η διαφοροποίηση απο περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος (όπως γύρω απο το νεο μουσείο ακρόπολης), επίσης τα νέα μεγάλα κατασκευαστικά έργα (φαληρικό δέλτα, αναπλάσεις του κέντρου, μεγάλα εμπορικά κέντρα) κλπ.
Το ζητούμενο είναι η απεικόνιση να δίνει στοιχεία για τον χώρο όχι μόνο περιγραφικά αλλά αναλυτικά, στοιχεία δηλαδή που να προτείνουν μία κοινωνιολογική ανάγνωση/αφήγηση της πόλης μέσω της εικόνας. Το μέσο είναι η φωτογραφία ανάλογα με την δυνατότητα και επιθυμία του καθένα. Βασικό στοιχείο για την ολοκλήρωση των εργασιών, οι οποίες μπορουν να είναι και ομαδικές, θα είναι η παρουσίαση τους, η συζήτηση και η κριτική από όλους τους συμμετέχοντες, διδάσκοντες και άλλα μέλη του Depression Era.
Διδάσκοντες
Δημήτρης Μιχαλάκης
Ο Δημήτρης Μιχαλάκης γεννήθηκε το 1977 στην Αθήνα. Σπούδασε φωτογραφία στη σχολή Focus(Photography & Video Art) . Από το 2004 υπήρξε συνεργάτης στο περιοδικό Κ, (Καθημερινή της Κυριακής), και το E Magazine (Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας ). Οι φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά (Spiegel, Die Zeit, Rolling Stones Magazine, Bloomperg,Verve Photo Magazine κ.α.) Έχει ταξιδέψει σε δημοσιογραφικές αποστολές σε περισσότερες από 30 χώρες και κυρίως στην πρώην Σοβιετικη Ένωση και την ανατολική Ευρωπη.
Εκθέσεις (επιλογή):
Ατομικές
2013 Burnout, 2013, Biel/Bienne Festival of Photography,Biel/Bienne, Ελβετία
2013 Burnout, Colemine Gallery, Ζυρίχη, Ελβετία
2010 Λεωφόρος ΝΑΤΟ, Cheapart Gallery, Αθήνα, / Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, Ελλάδα
2008 Old School, Sen Yung Κίνα Gamma Photo Agency Κίνας Πολιτιστική Ολυμπιάδαs,Kίνα
2010 Λεωφόρος ΝΑΤΟ, Cheapart Gallery, Αθήνα, / Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, Ελλάδα
2008 Old School, Sen Yung Κίνα Gamma Photo Agency Κίνας Πολιτιστική Ολυμπιάδαs,Kίνα
Ομαδικές
2013 Burnout, Photo Circle photographers’ festival, Βίλνιους, Λιθουανία
2012 Λεωφόρος ΝΑΤΟ , LUMIX Φεστιβάλ Νέων φωτορεπορτάζ, Αννόβερο, Γερμανία
2011 Muslim World, Σισμανόγλειο Μέγαρο, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία
2011 Λεωφόρος ΝΑΤΟ, Προύσας Φεστιβάλ Φωτογραφίας, Τουρκία
2011 Λεωφόρος ΝΑΤΟ, Προύσας Φεστιβάλ Φωτογραφίας, Τουρκία
Ζωή Χατζηγιαννάκη
H Ζωή Χατζηγιαννάκη γεννήθηκε το 1976 στην Αθήνα. Σπούδασε γραφιστική στη Σχολή Βακαλό και φωτογραφία στο Kent Institute of Art & Design. Στη συνέχεια, με υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές (ΜΑ Photography & Urban Cultures) και διδακτορικές σπουδές (PhD Visual Cultures) στο Goldsmiths College, University of London. Η δουλειά της έχει βραβευτεί με το Jerwood Photography Award και έχει εκτεθεί και δημοσιευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Εκθέσεις (επιλογή):
Προς Τήνο ΙΙ 2014 ΙΤΗΠ, Boundaries 2014 Snehta/Artscape, Μυστικα και Κρίσεις 2013 (ατομική) Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τουντα, To Have & Have Not 2013 Noorderlicht Photo Festival, Σημείο Φυγής2012 Πεδίο Δράσης Κόδρα, SantoREni 2008 (ατομική) Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τουντα,Ιστορίες Ανάπλασης 2009 ΑPhF, Jerwood Photography Awards 2006 Jerwood Space/2007 Stills Gallery, 11η Biennale Νέων της Ευρώπης και της Μεσογείου 2003.
Οι συναντήσεις του εργαστηρίου πραγματοποιήθηκαν στο Κέντρο Επισκεπτών του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Δέλτα Φαλήρου, και στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη, Κουμπάρη 1, στην Αθήνα.
Το εργαστήριο υλοποιήθηκε με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Το εργαστήριο «Socialand» παρακολούθησαν οι:
Κορίνα Γιαλίδου, Κωνσταντίνος Πρωτοπαππάς, Ιωάννα Γεωργοπούλου, Άκης Κόκκινος, Δήμητρα Κολλερού, Ελένη Ποντίκη, Πάνος Μιχάλης, Μυρτώ Στείρου, Εφη Χαλιόρη, Σπύρος Λουκόπουλος, Tamara Markovic, Nina Franco, Αγγελική Ζαφειράτου, Ιωάννης Στεφανίδης, Ανδρέας Χαïμαντάς, Κατερίνα Πιττή, Shelagh-Κατερίνα Μπουκογιάννη, Μαρία Μανιάτη, Κωσταντίνος Δουμπενίδης, Άλκηστη Μαυράκη